CHA MẸ DẠY GÌ KHI CON LÊN 4 TUỔI ?
Trẻ 4-5 tuổi vừa trải qua giai đoạn “khủng hoảng tuổi lên 3”, tính cách đã định hình. Ở thời điểm này, cha mẹ nên chú tâm dạy trẻ phát triển toàn diện cả về kĩ năng và kiến thức, áp dụng các phương pháp kích thích phát triển toàn diện trí não, phát hiện khả năng tiềm ẩn của con mình.
Để biết nên dạy những gì, dạy như thế nào, cha mẹ cần hiểu rõ một vài đặc điểm của con giai đoạn này.
- Ổn định về tâm lý
Khi vượt qua cột mốc 4 tuổi, con đã có sự ổn định về tính cách và tâm lý. Cha mẹ sẽ nhận thấy bé thể hiện “cái tôi cá nhân” rõ rệt bằng cách bày tỏ mong muốn của mình cụ thể tiếp hơn. Ví dụ: Bé trai thích lego sẽ nói rõ rằng: “Con muốn có bộ lego này”, khác hẳn với con khi 2-3 tuổi.
- Tự lập hơn
Trẻ 4-5 tuổi bắt đầu muốn tự lập, muốn chứng tỏ mình là người lớn; mặc dù vẫn bắt chước người lớn nhưng lại muốn thể hiện theo cách của riêng mình. Bởi thế, bố mẹ nên đặc biệt chú ý về “lời ăn tiếng nói” lẫn cử chỉ, hành động để làm gương cho con.
Bé đã có thể tự vệ sinh cá nhân, tự xúc cơm, tự đánh răng, tự mặc quần áo, tự nghĩ ra trò chơi của mình… Óc sáng tạo của trẻ ở giai đoạn này khá phong phú, chỉ cần ba mẹ biết cách khai thác sẽ giúp trẻ học được vô vàn điều thú vị trong cuộc sống này!
- Bắt đầu có kiến thức về giới tính
Trẻ 4-5 tuổi đã ý thức được về giới tính. Bé trai khi đi học ở trường hay lựa chọn quần áo, đồ dùng thường có hình ảnh mạnh mẽ như siêu nhân, anh hùng, ô tô... Ngược lại, các bé gái sẽ chọn đồ chơi búp bê, công chúa, nấu ăn, trang điểm; thích mặc váy, màu hồng…
- Đôi bàn tay khéo léo hơn
Bé vận động đã thành thục và uyển chuyển hơn trong các trò chơi; có khả năng bắt chước nhảy múa, diễn trò, nhún nhảy, … Cha mẹ đừng quên tận dụng cho trẻ học ngôn ngữ, âm nhạc nghệ thuật ngay từ bây giờ để trẻ hấp thụ tối đa lượng kiến thức và vận dụng vào thực tế.
- Có thể làm một số việc nhà đơn giản
Nếu được hướng dẫn đúng cách, trẻ có khả năng giúp cha mẹ những việc nhà nho nhỏ như: Quét nhà, nhặt rau, đổ rác, lau bàn, gấp quần áo… Đây là những việc vừa sức với con lại giúp con rèn luyện ý thức từ nhỏ.
DẠY GÌ CHO TRẺ 4-5 TUỔI ?
Khả năng tiếp nhận của trẻ ở giai đoạn này rất lớn! Cha mẹ nên đồng thời trang bị kĩ năng, kiến thức, phát triển toàn diện với phương châm “Học mà chơi, Chơi mà học” không gò bó để đạt được hiệu quả cao nhất!
- Kỹ năng giao tiếp
Ba mẹ hãy dạy con biết chào hỏi, cảm ơn, các quy tắc giao tiếp; nói chuyện với trẻ bằng những câu dài, kết hợp phức tạp hơn của chủ ngữ, vị ngữ, tân ngữ, trạng ngữ, câu cảm thán, câu thể hiện yêu cầu…
- Khả năng thích nghi
Ở độ tuổi này, hầu hết các con đã được đi trường mẫu giáo. Vì thế, trẻ cần thích nghi với môi trường, bạn bè, thích nghi với thời tiết, thay đổi về thói quen, giờ giấc…
Dạy trẻ 4-5 tuổi làm quen với những thay đổi càng nhanh thì bé càng có thể thích ứng tốt. Tỷ lệ thích ứng tỉ lệ thuận với thành công của một con người. Bởi vậy, ba mẹ đừng quện dạy con khả năng thích nghi từ nhỏ bằng những việc nhỏ nhất như thay đổi giờ giấc khi đi học, thay đổi trang phục, thay đổi thầy cô, trường lớp…vv.
- Chăm sóc bản thân
Trẻ 4-5 tuổi cần tự vệ sinh cá nhân, tự bảo vệ bản thân khỏi những nguy hiểm xung quanh, tự thoát hiểm trong trường hợp nguy cấp như hỏa hoạn, tai nạn, bị lạc… để giúp ba mẹ yên tâm hơn khi con tiếp xúc với thế giới bên ngoài.
- Cho trẻ làm các bài tập phát triển toàn diện trí não; làm quen với chữ cái, chữ số, Toán, tiếng Anh để phát triển tư duy
Thực tế có không ít ba mẹ cho rằng trẻ ở độ tuổi 4-5 chưa cần học. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng: lại không đồng tình với ý kiến này.
Họ cho rằng ở giai đoạn này; não bé đang hấp thu kiến thức rất nhanh. Bởi vậy, cha mẹ hãy tận dụng dạy bé học chữ cái, các số đếm đơn giản, làm quen với tiếng Anh qua những đồ vật hàng ngày như con vật, màu sắc, đồ vật trong nhà...
Càng dạy thường xuyên, não con càng ghi nhớ nhiều và sẵn sàng bật ra khi được hỏi. Tận dụng thật nhiều câu hỏi để con suy nghĩ và trả lời. Phương pháp dạy trẻ 4 -5 tuổi này hiện đang nhận được lời khen ngợi từ phụ huynh.
- Vận động
Ngoài kiến thức thì việc vận động, vui chơi ở bé cũng nên được áp dụng mỗi ngày. Khi khỏe mạnh con sẽ tiếp thu kiến thức tốt hơn, trí não phát triển toàn diện hơn. Cho bé đi bộ, chơi các trò chơi lành mạnh phù hợp với lứa tuổi như bóng đá, đi bộ, …cũng là cách giúp con vận động nhiều hơn.
NHỮNG LỜI KHUYÊN KHI DẠY TRẺ 4-5 TUỔI
Vì hiệu quả của việc dạy trẻ 4-5 tuổi ảnh hưởng lớn đến quá trình lớn lên nên ba mẹ cần lựa chọn phương pháp giáo dục trẻ 4-5 tuổi phù hợp với từng bé. Ba mẹ không nên áp đặt 1 cách cho tất cả các bé. Từng bé sẽ có từng sở thích cá tính mong muốn khác nhau. Vì thế, phụ huynh nên quan tâm đến các phương pháp tiên tiến hiện đại dưới đây:
- Kích thích sự tự lập
Để bé 4-5 tuổi học hỏi thế giới xung quanh tốt hơn thì nên để bé tìm tòi và khám phá dưới sự hướng dẫn của người lớn. Đừng bao giờ bắt một đứa trẻ phải làm hoàn toàn theo ý ba mẹ. Sự sáng tạo giá trị hơn nhiều so với việc áp đặt. Giáo dục trẻ là hướng dẫn, kích thích sự học chứ không phải bắt buộc.
- Tập trung tối đa
Phương pháp nà sẽ luôn giúp trẻ làm tốt điều chúng yêu thích. Nếu con bạn đam mê điều gì đó hãy tạo điều kiện tối đa để con tập trung làm. Chỉ cần việc đó an toàn, không nguy hiểm và không quá ảnh hưởng đến người khác. Trẻ tập trung hơn khi được làm điều mình thích, và khi chúng tập trung thì chúng thường rất đam mê.
- Quan tâm vừa phải
Hãy coi trọng ý thích và mong muốn của trẻ 4-5 tuổi vì bé cần điều đó. Bé đang học cách làm người lớn, cách thể hiện cá tính bản thân, ….vì thế, nếu trẻ yêu cầu mà ba mẹ không đồng ý hãy lịch sự lắng nghe và xem vì sao bé lại muốn thế. Sau đó nhờ bé giải thích để bé phát triển khả năng giao tiếp, ngôn ngữ…và nhiều kỹ năng quan trọng khác trong cuộc sống.
NHỮNG ĐIỀU CẦN CHÚ Ý KHI DẠY TRẺ
Để phát huy hiệu quả của các phương pháp giáo dục trên đây, ba mẹ cần áp dụng một cách tuần tự, lồng ghép tự nhiên, không chồng chéo nhau. Nhằm giúp phụ huynh lựa chọn phương pháp dạy trẻ 4-5 tuổi hiệu quả tiết kiệm, chúng tôi xin cung cấp một số lời khuyên dành cho các bậc ba mẹ có con ở độ tuổi này như sau.
• Luôn luôn coi trẻ như một thành viên trong gia đình.
• Tôn trọng mong muốn và ý thích của trẻ.
• Kích thích trẻ chứ không áp đặt.
• Lựa chọn đồ chơi, món ăn…theo mong muốn hợp lý.
• Đồng thuận trong cách nuôi dạy trẻ ở các thành viên.
• Khen ngợi ngay khi con làm được điều tốt.
• Nhắc nhở và giải thích khi con làm điều chưa tốt.
• Tuyệt đối không so sánh trẻ với người khác.
Có thể nói, việc dạy trẻ 4-5 tuổi đối với ba mẹ là điều không hề đơn giản. Vì thế, bên cạnh việc áp dụng cách dạy trẻ 4-5 tuổi thì ba mẹ cũng nên quan tâm, yêu thương và dành những lời nói tình cảm để con phát triển một cách tốt nhất.